زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

الحج فی السنة (کتاب)





کتاب « الحج في السنة» تحقيقى است گروهى در باره مسائل مربوط به حج، از جهت شرعى و تاريخى كه توسط نهاد ولی فقیه در امور حج و زيارت با استناد به روايات فريقين و منابع تاريخى نگاشته شده است.


۱ - انگيزه تأليف



از آن‌جا كه حج از جمله مهم‌ترين شعاير مسلمانان مى‌باشد و در منطقه‌اى واقع شده كه جاى جاى آن يادآور خاطرات و حوادث صدر اسلام است و هر مكانى داراى اعمال و حوادث خاص خود مى‌باشد، مؤلفان در صدد تهيه و تنظيم كتابى هر چند مختصر، اما جامع راجع به برخى مسائل حج و حوادث گوناگون مناطق آن برآمده‌اند.

۲ - ساختار کتاب



كتاب، داراى بيست و پنج فصل مى‌باشد. در بيان مطالب، علاوه بر كتب شیعه ، از منابع اهل سنت نيز استفاده شده است. چينش مطالب بدين گونه است كه از ابتداى خروج فرد از خانه شروع شده و به كيفيت بازگشت حاجى، مصافحه كردن و ولیمه دادن ختم مى‌شود.
[۱] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱، ص ۹.


۳ - گزارش محتوا



كتاب، در بيان مناسك و فتاواى مراجع نمى‌باشد، لذا به جاى بيان احکام ، متن روايت را آورده و هر مسئله اگر داراى سير تاريخى باشد، ابتدا سير تاريخى آن را بيان مى‌كند; سپس به اصل موضوع مى‌پردازد. در ضمن هر عمل يا مكان و زمان اگر دعاى مخصوص دارد، آن را ذكر كرده و مستحبات هر مكان و زمان را نيز با ذكر روايت بيان مى‌نمايد. در فصل اول به بيان كيفيت طلب حج و ذكر سوره‌ها و دعاهاى وارده در اين زمينه پرداخته است. در ادامه ضمن بيان مستحبات ابتداى سفر و هنگام خروج از منزل، به بيان انجام دادن حج پياده و سواره و ثواب آن و نيز مستحبات وارد شده مى‌پردازد.
[۲] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۹ .

در فصول بعدى به بيان نفقه در حج، خدمت به حجاج و فضيلت عمره و تمتع پرداخته است.
[۳] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص ۳۶.
در فصل ششم ضمن تبيين فلسفه نام‌گذارى اين اعمال به حج، به بيان حج از ديدگاه نهج البلاغه ، خطبه حضرت زهرا و حج گذاردن در شریعت حنيفيه پرداخته و علت وجوب حج و عمره را ذكر كرده است.
[۴] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص۴۷ .
بعد از آن راجع به حج تمتع و حج نيابتى مطالب و نكات جالبى را بيان نموده است.
[۵] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص ۷۷.
در فصل يازدهم غسل‌هاى مستحبى در حج بيان شده، و بعد از آن به كيفيت احرام بستن و تلبیه گفتن پرداخته است.
[۶] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۱۲۷ .

در قسمت بعدى مطالبى راجع به حرمت حرم، فضل مکه ، اسماء مكه و ديگر مسائل و مستحبات مربوط به مكه ارائه مى‌كند.
[۷] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۱۴۱ .
او پس از بيان فضليت ايام دهه ذى‌الحجه و اعمال مخصوص اين ايام، فصلى را اختصاص به ذكر علت حج و طواف كردن داده و در ضمن آن مستحبات و اعمال مسجد الحرام را بيان مى‌كند.
[۸] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۱۵۹ .

در فصل شانزدهم راجع به صفا و مروه و رواياتى كه راجع به عرفات وارد شده و احكام مشعر و حدود آن و علت وقوف در مشعر نكاتى بيان گرديده است.
[۹] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص ۲۰۷.
فصل بعدى به بيان احاديث و مسائل و مستحبات در مورد منی اختصاص دارد. فصل بيستم به كيفيت وداع با بيت الله الحرام پرداخته شده و در ضمن آن اسماء چاه زمزم و فضل آب چاه زمزم بيان شده است.
[۱۰] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ، ص ۲۷۵.
مؤلف در فصول بعدى راجع به فردى كه در راه حج يا در يكى از حرمين يا بين آنها از دنيا مى‌رود، رواياتى را بيان كرده است.
[۱۱] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص۲۸۵ .

بعد از اتمام مسائل مربوط به حج، در فصل بيست و دوم، راجع به مدینه منوره و كيفيت و فضل دخول در آن مطالبى را بيان كرده
[۱۲] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص ۲۹۴.
و در فصل بعدى راجع به زيارت پیامبر و ائمه ، و قبر حضرت زهرا نكاتى را ارائه نموده است.
[۱۳] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۳۱۰ .
قسمت بعدى به بيان فضليت مسجد الحرام و مسجد النبى اختصاص دارد و فضيلت برخى از مساجد اين دو شهر زيارتى نيز ذكر شده است.
[۱۴] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص۳۳۰ .
مؤلف در فصل پايانى، نكاتى را در مورد كيفيت بازگشت حاجى و استحباب ولیمه دادن وى بعد از به جاى آوردن حج و زيارت مدينه بيان كرده است.
[۱۵] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۳۴۹ .
در پايان كتاب فهرست آيات، اعلام، مكان‌ها، زمان‌ها، و منابع مورد استفاده آمده است.
[۱۶] الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۳۶۰.



۴ - پانویس


 
۱. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱، ص ۹.
۲. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۹ .
۳. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص ۳۶.
۴. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص۴۷ .
۵. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص ۷۷.
۶. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۱۲۷ .
۷. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۱۴۱ .
۸. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۱۵۹ .
۹. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص ۲۰۷.
۱۰. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ، ص ۲۷۵.
۱۱. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص۲۸۵ .
۱۲. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص ۲۹۴.
۱۳. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۳۱۰ .
۱۴. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج۱ ، ص۳۳۰ .
۱۵. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۳۴۹ .
۱۶. الحج فی السنة، معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى، ج ۱، ص۳۶۰.


۵ - منبع


نرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی


رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب فقهی شیعه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.